پایانه فروشگاهی چیست؟

پایانه فروشگاهی وسیله‌ای است که تراکنش فروش کالا و خدمات را ثبت می‌کند. بعد از ثبت، صورتحساب الکترونیکی صادر می‌کند تا اطلاعات فروش کالا یا خدمات را برای سامانه مودیان بفرستد. استفاده از پایانه‌های فروشگاهی قوانین خاصی دارد. برای آنکه بدانید پایانه فروشگاهی چیست و از قوانین مربوط به آن را بدانید با هایپریک همراه شوید.

پایانه فروشگاهی چیست؟

در ابتدای مقاله گفتیم که پایانه فروشگاهی، وسیله‌ای است که بتواند تراکنش فروش کالا و خدمات به اشخاص مختلف را ثبت و صورت‌حساب الکترونیکی صادر کند. بعد هم این صورت حساب را برای سامانه سازمان امور مالیات، یعنی سامانه مودیان بفرستد. اگر نمی‌دانید سامانه مودیان چیست، در مقاله «هرآنچه که باید درباره سامانه مودیان بدانید»، این سامانه را معرفی کرده‌ایم. با توجه به این تعریف، پایانه فروشگاهی باید سه کار اصلی زیر را انجام بدهد:

• به درگاه‌های الکترونیکی پرداخت رسمی کشور وصل شود،
• به سامانه مودیان متصل شود؛
• صورت‌حساب الکترونیکی صادر کند.

بنابراین کارت‌خوان‌ها، جزء پایانه‌های فروشگاهی‌اند. اگر کسب‌وکارتان آنلاین است یا بر هر دلیلی از طریق سایت هم محصولات خود را می‌فروشید و سامانه پرداخت الکترونیک دارید، آن هم پایانه فروشگاهی به حساب می‌آید. در واقع کارت‌خوان، هر نوع رایانه و درگاه پرداختی که به سامانه مودیان وصل شود، پایانۀ فروشگاهی است.

چرا باید از پایانۀ فروشگاهی متصل به سامانه مودیان استفاده کنیم؟

یکی از اهداف راه‌اندازی سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی، شفافیت اقتصادی است. با وجود سامانه مودیان، صدور صورت‌حساب‌های الکترونیکی و ارسالشان به این سامانه، سازمان امور مالیاتی اطلاعات دقیقی از همۀ تراکنش‌های کسب‌وکارها خواهد داشت. هدف بعدی تصویب این قانون، یکپارچی اطلاعات است. سامانه مودیان و قوانین مربوط به آن، یکپارچه در کل کشور اجرا می‌شوند. فرقی نمی‌کند کسب‌وکار کوچکی داشته باشید یا بزرگ، همه کسب‌وکارها در هر کجای کشور که باشند باید از قوانین مربوط به مودیان پیروی کنند.

با این روش، اطلاعات یکپارچه‌ای از کل کسب‌وکارهای کشور، در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می‌گیرد. هدف بعدی تایید صحت اطلاعات برای مراجع قانونی است. اگر صاحب کسب‌وکار اطلاعات مالی‌اش را در سامانه مودیان ثبت کند، اصل بر این است که اطلاعات ثبت شده صحت دارد؛ مگر آنکه خلافش ثابت شود.

چه کسانی باید از پایانه فروشگاهی استفاده کنند؟

اول از همه باید بگوییم که خرده‌فروشان و همۀ فعالان اقتصادی که به هر نحوی، مستقیما با مصرف‌کننده نهائی ارتباط دارند، باید از پایانه فروشگاهی استفاده کنند. مهم نیست خدمات می‌فروشید یا کالا، اگر مصرف‌کننده نهایی از شما خرید می‌کند، باید پایانۀ فروشگاهی داشته باشید و آن را به سامانه مودیان هم وصل کنید.

البته، اگر جزء کسب‌وکارهایی‌ هستید که مستقیم با مصرف‌کننده نهایی ارتباط ندارند، به این معنی نیست که نباید صورت‌حساب‌های الکترونیکی را برای سامانه مودیان صادر و ارسال کنید. همه فعالان اقتصادی باید تراکنش‌های خود را در این سامانه ثبت کنند تا ادارۀ امور مالیات، بتواند میزان مالیات آن‌ها را مشخص کند.

چطور پایانۀ فروشگاهی را به سامانه مودیان وصل کنیم؟

قبلا باید بعد از دریافت پایانه فروشگاهی چه به‌صورت آفلاین (کارت‌خوان) و چه به‌صورت آنلاین (درگاه پرداخت الکترونیک)، آن‌ها را در سامانه مودیان ثبت می‌کردید. اما در حال حاضر، در صورت داشتن پرونده مالیاتی، پایانه فروشگاهی خودکار در سامانه مودیان ثبت و به پرونده مالیاتی شما وصل خواهد شد. برای اطلاع از پایانه‌های فروشگاهی فعال خود، سراغ سایت my.tax.gov.ir بروید.

اگر از پایانه فروشگاهی استفاده نکنید…

گفتیم تمام فعالان اقتصادی که مستقیما با مصرف‌کنندۀ نهایی ارتباط دارند، باید از پایانه فروشگاهی ثبت شده در سامانه مودیان استفاده کنند. سازمان مالیاتی هر سال مبلغ جریمۀ ثابت مندرج در این قانون را متناسب با نرخ تورم سالانه و بر اساس آخرین اعلام بانک مرکزی، مشخص می‌کند. از طرف دیگر، سازمان مالیاتی نمی‌تواند بیشتر از پنجاه درصد جریمه‌های موضوع این ماده را مطابق ماده ۱۹۱ قانون مالیات‌های مستقیم، به واحد اقصادی ببخشد. حالا اگر از این قانون سرپیچی کنید، چه جرایمی در انتظارتان است؟ در ادامه بخوانید:

استفاده نکردن از پایانه فروشگاهی

ده درصد مجموع مبلغ فروش انجام شده بدون استفاده از پایانه فروشگاهی، یا بیست میلیون ریال جریمه خواهید شد. از بین این دو، هر کدام که بیشتر است را باید بپردازید. در کنار جریمه نقدی، از  معافیت‌های مالی، نرخ صفر و مشوق‌های موضوع قانون مالیات‌های مستقیم در همان سال مالی، معاف خواهید شد.

اعلام نکردن شمارۀ حساب یا حساب‌های بانکی

اگر شماره حساب یا حساب‌های بانکی واحد اقتصادی را اعلام و ثبت نکنید که گردش مالی واحد را از طریق آن یا آن‌ها انجام می‌دهید، ده درصد مجموع مبلغ فروش انجام شدۀ بدون استفاده از پایانه فروشگاهی، یا بیست میلیون ریال، جریمه خواهید شد. از بین این دو، هر کدام که بیشتر باشد را باید بپردازید. محرومیت از اعمال معافیت‌های مالیاتی، نرخ صفر و مشوق‌های موضوع قانون مالیات‌های مستقیم در همان سال مالی هم گریبان‌گیرتان خواهد شد.

مالیات پایانه فروشگاهی را چطور محاسبه می‌کنند؟

همین ابتدای صحبت بگوییم که چیزی به اسم مالیات پایانه فروشگاهی وجود ندارد. در واقع چیزی که شما دنبال آن می‌گردید، نحوه محاسبه مالیات بر درآمد است. نحوۀ محاسبه مالیات بر درآمد، بستگی به صنف و نوع کسب‌وکار شما دارد. یعنی نحوه محاسبه مالیات صنف‌های مخلتف، با یکدیگر متفاوت است. در مقاله «نحوه محاسبه مالیات بر درآمد» مفصل درباره مالیات بر درآمد و نحوه محاسبه آن صحبت کردیم.

برای مثال، نحوه محاسبه مالیات بر درآمد یا مالیات کارت‌خوان سوپرمارکت‌ها در سال 1402 را در جدول زیر آورده‌ایم:

در این مقاله به موضوع “پایانه فروشگاهی چیست؟ ” اشاره کردیم و درباره قوانین مربوط به آن هم صحبت کردیم. کمی هم از چرایی استفاده از پایانه‌های فروشگاهی متصل به سامانه مودیان حرف زدیم. اگر دربارۀ سامانه مودیان و قوانین مربوط به آن سوالی دارید، در قسمت نظرها، سوال خود را بپرسید. کارشناسان هایپریک، پاسخگوی سوالات شما عزیزان خواهند بود.

سوالات متداول

1. معافیت از مالیات کارتخوان‌ها چقدر است؟

طبق مادۀ 131 قانون مالیات، اگر سود سالانه کسب‌وکاری کمتر از 35 میلیون و 600 هزار تومان باشد، از پرداخت مالیات معاف خواهید بود. البته هر صنفی قوانین معافیت خاص خودش را دارد. مثلا سوپرمارکت‌دارها هر ماه، 3 میلیون و 300 هزار تومان، معافیت مالیاتی دارند.

2. کارتخوان بدون مالیات داریم؟

خیر. فریب این وعدۀ‌های دروغین را نخورید. مالیات همۀ کارت‌خوان‌ها، متناسب با قوانین مالیاتی، محاسبه خواهد شد.

3. کارتخوان سیار هم شامل مالیات می‌شود؟

بله. مالیات کارت‌خوان ربطی به نوع آن ندارد. مالیات برای دستگاه‌های پوز سیار هم محاسبه می‌شود.