مالیات نوعی هزینه اجتماعی است که در ازای تمدن شهری، استفاده از خدمات و امکانات رفاهی پرداخت می‌شود. عوارض به تناسب نوع پرداخت در دو نوع مستقیم و غیر مستقیم دسته بندی می‌شوند. شهروندان علاوه بر پرداخت عوارض بهره گیری از منابع کشوری، موظف به پرداخت عوارض مستقیم مانند عوارض بر درآمد، عوارض بر ارث، عوارض بر دارایی، عوارض بر حقوق، عوارض بر مستغلات، عوارض بر شرکت ها و حق تمبر می باشند. عوارض مستقیم، متناسب با سطح و وضعیت زندگی شهروندان تنظیم می‌گردد. عوارض غیر مستقیم شامل؛ عوارض بر واردات، عوارض بر مصرف، عوارض بر فروش، عوارض بر حق گمرک، عوارض بر فرآورده های نفتی، عوارض بازرگانی و… می باشد. در ادامه به بررسی و توضیح برخی از عوارض ها می پردازیم.در مورد انواع مالیات بیشتر خوانید.

عوارض بر دارایی

عوارض بر دارایی، به تمام دارایی و ثروت فرد تعلق می‌گیرد و اغلب با هدف تنظیم فاصله ی طبقاتی فاحش صورت میگیرد. دولت سالانه، درصدی از ارزش نقدی دارایی و ثروت فرد اعم از املاک، ارث و پول نقد را به عنوان عوارض مقرر می‌گرداند که فرد موظف به پرداخت آن می باشد. عوارض بر دارایی در حالت کلی به منظور تعدیل ثروت، وضع می‌شود و سبب تناسب وضعیت مالی افراد جامعه می‌گردد.

عوارض بر درآمد

 عوارض بر درآمد، سبب انتقال قسمتی از دستمزد و درآمد شرکت ها و افراد به دستگاه دولت می‌گردد. عوارض بر درآمد اغلب به صورت درصدی و به تناسب درآمد معین می‌شود که اغلب به صورت متغیر است. عوارض بر درآمد شامل مشاغل پر درآمد، املاک، اجاره املاک، کشاورزی و دستمزد می گردد.

عوارض بر ارث

به استناد ماده 17 موجود در قانون عوارض، اموال به جا مانده از متوفی، اعم از منقول و غیر منقول شامل عوارض می گردند. عوارض اموال متوفی پس از کسر هزینه های کفن و دفن و پرداخت بدهی های متوفی به نسبت میزان ارزش اموال، تعیین می‌گردد.

عوارض املاک و اراضی

عوارض بر املاک شامل؛ اجاره ی املاک، نقل و انتقال سند املاک و املاک بدون اجاره نامه می باشد. یعنی مالک املاک مذکور، درصدی از ارزش نقدی املاک را به عنوان خراج به دولت انتقال می‌دهند.